Profilaktyka i gimnastyka korekcyjna

KILKA SŁÓW O PROFILAKTYCE I GIMNASTYCE KOREKCYJNEJ…

 

      Szybki rozwój współczesnej cywilizacji pociąga za sobą przeobrażenia w środowisku otaczającym dziecko. Tryb jego życia ulega dość istotnej zmianie, następuje spadek udziału ruchu w życiu codziennym. To zjawisko wpływa niekorzystnie na prawidłowy rozwój dziecka. Powoduje ono obniżenie sprawności, wydolności fizycznej i odporności organizmu.

Konsekwencją tego są również odchylenia od prawidłowej postawy ciała.

Opisując prawidłową postawę możemy wskazać na pewne cechy, które przyjmuje się za charakterystyczne dla tej postawy, a są to:

• głowa ustawiona wprost nad klatką piersiową, biodrami i stopami,
• barki nie wysunięte do przodu, łopatki powinny przylegać do klatki piersiowej i nie odstawać;
• dobrze wysklepiona klatka piersiowa i płaski brzuch;

• plecy łagodnie wygięte, przy czym łopatki nie wystają poza linię pośladków;

• ręce i nogi prawidłowo ukształtowane;
• stopy wysklepione.

Jeżeli w postawie dziecka zauważa się jakiekolwiek odchylenia typu:

• głowa wysunięta do przodu lub pochylona w bok;
• klatka piersiowa płaska, zapadnięta lub zniekształcona, barki wysunięte do przodu;

• brzuch wypukły, wysunięty do przodu lub zwiotczały;
• plecy zgarbione, zaokrąglone, a miednica posiada zbyt duże nachylenie, co łączne daje silne wygięcie krzywizn kręgosłupa

       w płaszczyźnie strzałkowej;

• odstające łopatki;
• ramiona ustawione nie w jednej linii;
• stopy płaskie,

należy wiedzieć, że w jego organizmie mogą zachodzić różne niekorzystne zmiany.

      Zmiany te mogą prowadzić do: obniżenia rozwoju fizycznego dziecka, apatyczności, schorzeń układu oddechowego, sercowo naczyniowego, zmniejszenia pojemności życiowej płuc, ograniczenia ruchomości klatki piersiowej.

Najczęściej występującymi wadami postawy są:

plecy okrągłe

plecy wklęsłe

boczne skrzywienia kręgosłupa

płaskostopie

koślawość kolan

 

Częstymi przyczynami, które sprzyjają rozwojowi wad postawy i chorobom kręgosłupa są:

– niedobór ruchu – siedzący tryb życia (sprzyja temu telewizja i komputer);

– przyjmowanie jednorodnych i długotrwałych pozycji (siad na podwiniętej jednej nodze, nieprawidłowe noszenie ciężkich rzeczy, itp.);

– niski poziom kultury zdrowotnej naszego społeczeństwa (brak czynnego zainteresowania sportem).

 

      Jednym z głównych czynników zapobiegających wadom postawy jest ruch. Szczególnie cenne są te formy aktywności ruchowej, które dziecko może kultywować przez całe życie. Należą do nich: pływanie, turystyka piesza i rowerowa, i różne gry sportowe. Dzieciństwo jest niewątpliwie najlepszym okresem do profilaktyki wad postawy.

Aby zapobiec wadom postawy należy:

• ograniczyć siedzący tryb życia,
• zwiększyć ogólną aktywność ruchową z uwzględnieniem wzmacniania mięśni grzbietu i brzucha oraz dobór ćwiczeń mających na celu kształtowanie prawidłowych krzywizn kręgosłupa,
• wyrobić nawyk utrzymania prawidłowej postawy ciała we wszystkich czynnościach życia,
• dostosować sprzęty domowe do potrzeb i możliwości fizjologicznych kręgosłupa.

W odniesieniu do dzieci przedszkolnych zapobiegając wadom postawy należy:

• zabezpieczyć odpowiednią dawkę snu- około 9 h na dobę, dziecko powinno mieć własne łóżko z twardym, nie uginającym się materacem i małą poduszką, której grubość winna wypełnić przestrzeń zawartą między barkiem a uchem w pozycji leżącej na boku,
• w czasie wolnym zapewnić dziecku odpowiednią ilość, najlepiej ćwiczyć razem z dzieckiem, odpoczynek dziecka powinien być czynny,
• podczas pracy dziecka przy stoliku należy zwrócić uwagę na to, aby światło padało z lewej strony nie rażąc oczu, wysokość krzesła odpowiadała długości podudzi, wymodelowane oparcie podpierało odcinek lędźwiowo-piersiowy kręgosłupa tak, aby dziecko przy siedzeniu opierając się przedramionami o blat stołu miało wyprostowany kręgosłup i barki ustawione poziomo,
• odżywianie powinno być pełnowartościowe wg ogólnie przyjętych zasad, w przypadku nadwagi, która jest często przyczyną wad postawy należy zastosować dietę odchudzającą.

      Gimnastyka korekcyjna jest skierowana głównie do dzieci młodszych nie wymagających jeszcze postępowania rehabilitacyjnego, są to dzieci przedszkolne, u których wady postawy są wynikiem słabego umięśnienia lub nieprawidłowego nawyku utrzymania postawy ciała. Kompensacja, czyli zapobieganie i korektywa-leczenie wchodzi w skład edukacji zdrowotnej i ruchowej zawartej w programach wychowania przedszkolnego.

W postępowaniu korekcyjnym równolegle muszą być uwzględniane następujące działania:

• wzmacnianie mięśni osłabionych oraz rozciąganie przykurczonych,
• wyrabianie nawyku prawidłowej postawy na zajęciach korekcyjnych oraz we wszystkich czynnościach dnia codziennego,
• stworzenie właściwych dla postawy ciała warunków środowiskowych (spanie, odrabianie lekcji, czynny wypoczynek).

      Korygowanie wad, zwłaszcza tych już bardziej zaawansowanych, jest najczęściej procesem długotrwałym i żmudnym.

Ćwiczenia wykonywane raz/ dwa razy w tygodniu, na gimnastyce korekcyjnej to stanowczo za mało. Dziecko powinno ćwiczyć kilka razy w tygodniu, najlepiej codziennie.

      Młodsze dzieci nie powinny ćwiczyć same, tylko pod kontrolą rodziców, gdyż wykonując ćwiczenia w niewłaściwy sposób mogą pogłębić już występującą wadę postawy.